Cevat Şakir Kabaağaçlı veya tanınan adıyla Halikarnas Balıkçısı, Bodrum''a olan aşkı ile tanınan ünlü roman ve hikâye yazarı, gazeteci, ressam, şair, rehber, araştırmacıdır.

17 Nisan 1890 tarihinde, Osmanlı''nın köklü ailelerinden Şakir Paşa ailesine mensup babası yüksek komiser olarak görev yaptığı Girit''te doğdu. Babası Girit ve Atina''da sefirlik ve valilik yapan Mehmed Şakir Paşa, annesi Giritli Sare İsmet Hanım, amcası II. Abdülhamid devri Sadrazamı Ahmed Cevad Paşa, dedesi Askerî Şûra Dairesi Reisi Miralay Mustafa Asım Bey''dir. Kendisine, iki evliliğinden de çocuğu olmayan ve onu kendi çocuğu gibi seven amcasının ismi verildi.

Cevat Şakir, altı çocuklu ailenin en büyük evladıydı. Ailesinin tüm fertleri sanatta yetenekliydi. Sırasıyla dünyaya gelen Hakkiye, Ayşe, Suat, Fahrelnisa ve Aliye adlı kardeşlerinden Fahrelnisa resim alanında, Aliye gravür alanında üne kavuştu. Hakkiye''nin kızı Füreya Koral, ilk Türk kadın seramikçi oldu. Fahrelnisa''nın çocukları Nejad Melih Devrim ressam, Şirin Devrim ise tiyatrocu oldu.

Cevat Şakir, çocukluk hayatının ilk yıllarını babası Şakir Paşa''nın elçi olarak bulunduğu Atina''da geçirdi. İlköğrenimini Büyükada''da, orta ve liseyi 1907''de Robert Kolej''de tamamladı. İlk yazısı aynı yıl İkdam Gazetesi''nde yayımlandı. Bu, İngilizceden tercüme bir yazıydı. Lise öğreniminden sonra İngiltere''de denizcilik öğrenimi yapmak istediyse de ailesinin ısrarı ile Oxford Üniversitesi''nde tarih öğrenimi gördü. 1913''te İtalyan bir hanımla evlenerek İtalya''da kaldı ve resim öğrenimi gördü.

İstanbul''a döndüğünde gazete ve dergilerde yazılar yayınlamaya başladı. Aile, 1914 yılında maddi sıkıntı içine girmiş ve babası Mehmed Şakir Paşa, Afyon''daki Kabaağaçlı çiftliğine yerleşmişti. Babasının çiftlikte bir tartışma anında Cevat Şakir''in silahından çıkan kurşunla vurularak ölmesi üzerine cinayet iddiasıyla yargılandı ve 15 yıl kürek cezasına çarptırıldı. Cezasının yedi yılını çektikten sonra baş gösteren verem hastalığından ötürü tahliye edildi.

1925 yılına kadar geçimini haftalık dergilerde tercümeler, yazılar yayınlayarak, resim ve yeni tarz tezhipler yaparak, karikatür çizerek ve renkli dergi kapakları hazırlayarak temin etti. Türk basınında kapakçılığın gelişmesinde katkısı oldu.

Dört asker kaçağının kadersizliğiyle ilgili olarak "Hüseyin Kenan" takma adıyla kaleme aldığı 13 Nisan 1925 tarihli "Hapishanede İdama Mahkûm Olanlar Bile Bile Asılmağa Nasıl Giderler" başlıklı öyküsünden ötürü İstanbul İstiklal Mahkemesi''nde yargılandı. "Memlekette isyan bulunduğu sırada, askeri isyana teşvik edici yazı yazmak"tan suçlu bulundu. Mahkeme Başkanı Ali Çetinkaya tarafından idama mahkûm edilmek istendiyse de, Kılıç Ali Bey''in önerisiyle kalebentlikle Bodrum''a sürüldü.

3 yıllık sürgünlüğünün yarısını Bodrum''da tamamladı. Cezasının son yarısını İstanbul''da tamamladıktan sonra, çok sevdiği insanları ve doğal güzellikleriyle kaynaştığı Bodrum''dan uzak kalamadı. İlk fırsatta Bodrum''a dönüp, bu sefer burada 25 yıl kaldı.

Bodrum''un Antik Çağ''daki adı olan Halikarnas''ı takma ad olarak benimseyen Cevat Şakir, burada balıkçılık dahil çeşitli işlerde çalıştı. Edebiyat sahasına giren eserlerinin büyük kısmını da Bodrum''da yazdı. İkinci evliliğini dayısının kızı Hamdiye, üçüncü evliliğini Hatice Hanım''la yapan Cevat Şakir''in üç evliliğinden beş çocuğu oldu. Çocuklarının orta öğrenim çağına gelince, o yıllarda bu kasabada ortaokul bulunmaması nedeniyle ailesini İzmir''e nakletti. Yaşamını yazarlık ve turist rehberliği ile sürdürdü, rehberlik kurslarında da ders verdi. 13 Ekim 1973''te İzmir''de kemik kanserinden öldü. Vasiyeti üzerine Bodrum''a gömüldü. Kabri Gümbet''teki Türbe Tepe''de manevi oğlu Şadan Gökovalı ile seçtiği yerde küçük bir müzesi ile birlikte "Halikarnas Balıkçısı Müzesi" adı altında bulunuyor.

Cevat Şakir Kabaağaçlı, 1926 yılından sonra deniz hikâyeleriyle tanındı. Konularını Ege Bölgesi ve Akdeniz Bölgesi kıyı ve açıklarında gelişen, denize bağlı olaylardan çıkardı. İçinde yaşadığı, en küçük ayrıntılarına kadar bildiği asi denizi, kaderleri denizin hırçın dalgalarında bulan balıkçıları, dalgıçları, sünger avcılarını ve gemileri zengin bir terim ve mitologya hazinesinden geçirerek, denize karşı sonsuz bir hayranlıktan gelen şiirsel, yer yer aksayan, ama sürükleyip götüren bir anlatımla hikâye ve romana çevirdi.

Yazı ve düşünceleriyle döneminin önemli aydınlarını etkilemiş bir kişi olarak, çeşitli dillerden yüz kadar da kitap çevirmiş olan ve kendi eserlerinin sonraki baskıları yapılagelen Halikarnas Balıkçısı''na Kültür Bakanlığı''nca 1971 Devlet Kültür Armağanı verildi.

Bodrum''da yaşadığı dönemde arkadaşları ile ilk Mavi Yolculuk fikrini ve uygulamasını gerçekleştirdi. Bu Mavi Yolculuk''larda yanlarına aldıkları şeyler: Peynir, su, İstanköy peksimeti, tütün ve içecekti. Mavi Yolculuk''ta gazete okumaz, radyo dinlemezlerdi. Amaçları dünyanın kuru gürültüsünden kaçmak ve medeniyetten uzak kafayı dinlemekti. Haftalarca denizde kalırlar, sadece acil ihtiyaçlarını temin etmek için karaya çıkarlardı. Bu yolculuklar yazarın edebî eserlerini de büyük oranda etkiledi.

Halikarnas Balıkçısı takma adının yanı sıra özellikle sürgün cezası aldığı dönemde Hüseyin Kenan ve Musa Cevad adlarını da kullandı.

Cevat Şakir Kabaağaçlı''nın eserleri şunlardır:

Öykü dalında:

1939: Ege Kıyılarından

1947: Merhaba Akdeniz

1952: Ege''nin Dibi

1954: Yaşasın Deniz

1957: Gülen Ada

1972: Ege''den

1973: Gençlik Denizlerinde

1986: Parmak Damgası

1991: Çiçeklerin Düğünü

1991: Dalgıçlar

Ege''den Denize Bırakılmış Bir Çiçek

Gülen Ada.

Roman dalında:

1945: Aganta Burina Burinata

1956: Ötelerin Çocukları

1962: Uluç Reis

1966: Turgut Reis

1969: Deniz Gurbetçileri

Bulamaç

Otobiyografi dalında;

1961: Mavi Sürgün

Deneme dalında:

1954: Anadolu Efsaneleri

1955: Anadolu Tanrıları

1971: Anadolu''nun Sesi

1972: Hey Koca Yurt

1980: Merhaba Anadolu

1981: Düşün Yazıları

1982: Altıncı Kıta Akdeniz

1983: Sonsuzluk Sessiz Büyür

1993: Arşipel

Çocuk kitapları:

Yol Ver Deniz

Denizin Çağırışı

İmbat Serinliği

Nasrettin Hoca

Gündüzünü Kaybeden Kuş

Deniz Gurbetçileri

Define Adası

Tünek Ahmet

İngilizce yazdığı kitaplar:

An Outline of the History of Turkey (Türkiye Tarihinin Bir Özeti) Turizm ve Tanıtma Bakanlığı''na vermiş, yayımlanmamış.

The Meditteranean Civilization (Akdeniz Uygarlığı) Dışişleri Bakanlığı''na vermiş, yayımlanmamış.

Ephesus (turistik kılavuz; Türkiye''de ilk)

Halicarnassus (turistik kılavuz)

Asia Minor

Çeviri dalında;

1939: Hortlak Rikşav - Rudyard Kipling

Uykulu Kuytu Menkıbesi - Washington Irving