Bugün sizlere Avrupa''daki bir ülkede, önümüzdeki yıllarda uygulanması gündeme gelen bir karardan bahsetmek istiyorum. BBC Türkçe''nin haberine göre Hollanda''nın Haarlem Belediyesi, otobüs durakları ve kamusal alandaki diğer reklam panolarının işletmesini yapan 3 şirketle görüşerek, mevcut sözleşmelerin sona ermesinin ardından kentte "biyo-endüstri ürünlerinin" reklamlarına artık izin verilmeyeceğini bildirdi. Yeni düzenleme uyarınca, 2024''ten itibaren Haarlem sokaklarında et, et ürünleri, tavuk ve havai fişek reklamları yer almayacak.

Daha önce uçak yolculuğu, benzinli otomobil ve fosil yakıtlar için reklam yasağı kararı alan Haarlem kenti, uygulama gerçekleşirse dünyada et ve et ürünleri reklamını yasaklayan ilk şehir olacak.

Bu karar uygulanır ya da uygulanmaz bilemeyiz. Ben sizlere ABD''deki Harlem ve Hollanda''daki Haarlem kentleriyle ilgili bilgi vermik isitiyorum.

Bildiğiniz gibi Harlem, samimi caz kulüpleri, siyahi kültürüne özgü yemekleri servis eden mekanları ve Afrikalı-Amerikalı mirasıyla ünlüdür. Amerika Birleşik Devletleri (ABD)''nin New York kentinin bir bölümünü kapsayan bu semt; restoranlar, şık kulüpler ve barlarda gece hayatının yanı sıra 19. yüzyıldan kalma kumtaşı evleri ve modern yüksek binaları bir arada görebilirsiniz. Bölgenin ana caddesi 125th Street ünlü Apollo Theater''a, zincir mağazalara ve restoranlara ev sahipliği yapar. Harlem''in yaklaşık olarak sınırları, Manhattan Adası''nın ortasındaki Central Park''ın kuzeyindeki 110. caddeden başlayıp, 155. caddede son bulur. Bir de dünyaca ünlü Harlem Globetrotters adıyla bilinen basketbol takımları vardır. Bunun öyküsü de şöyle: Harlem Globetrotters, ABD''nin New York kentinde kurulmuş basketbolu komedi ve şovla birleştiren bir takımdır. 1926 yılında Abe Saperstein tarafından Chicago''de kurulmuştur. Takımın adının Harlem olması Afro-Amerikan topluluğa yönelik olmasından dolayıdır. Uzun yıllardır gösteri maçları için çeşitli ülkelerde gösteri maçları düzenleyen ve 130 ülkede 20.000''den fazla maç yapan bu takım, daha önce NBA''de oynamış fakat daha sonra oyuncuların kuralsızlıkları yüzünden önce para cezası''na çarptırılmış oyuncuların bu davranışlarını devam ettirmesi nedeniyle NBA''den ihraç edilmiştir. Daha sonra aynı takım Dünya''nın çeşitli yerlerinde gösteri yapmaya başlamıştır.(Kaynak: Vikipedi)

Aslında renkli görüntünün altında suç oranı yüksek bir bölge yatmaktadır. Çoğunlukla Afrika kökenli ABD''lilerin yaşadığı Harlem''de, Karayip kökenlilerin de yaşadığı bölüm İspanyol Harlem Spanish Harlem''i ya da El Barrio olarak adlandırılır. Salsa müziğinin El Barrio''da doğduğu öne sürülür.

Harlem adı, Hollanda''daki Haarlem kentinden gelir. New York''un Yeni Amsterdam (Nieuw Amsterdam) adıyla Hollanda egemenliğinde olduğu 1658''de, Vali Peter Stuyvesant, Hollanda''daki Haarlem kentinden esinlenerek kentin bu bölümünü Yeni Haarlem (Nieuw Haarlem) olarak adlandırmıştı.

ABD''deki Harlem bölgesine adını veren Haarlem kenti, Hollanda''da Kuzey Denizi sahillerinde ve ülkenin kuzeybatı yöresinde bir yarımada üzerinde bulunan bir ildir. İlin başkenti Haarlem olup ildeki en büyük şehir, Hollanda anayasasına göre Hollanda Krallığı başkenti ve ülkenin en büyük şehri olan Amsterdam''ı da içinde barındırır.

Hollanda''daki Haarlem kenti, bugünlerde dünya gündemine oturdu. Çılgınca tüketim toplumuna giren özellikle Batı dünyasında, vahşi reklam yarışına Haarlem''de dur denildi. Haarlem Belediyesi, küresel ısınmaya olumsuz etkisi nedeniyle kamusal alanlarda et yemekleri reklamını yasaklamak üzere kolları sıvadı. Dünyada bir ilk olduğu düşünülen düzenleme uyarınca, şehirdeki et yemekleri reklamlarının 2024''ten itibaren yasaklanacak.

GroenLinks Partisi''nin kaleme aldığı taslak, et sektöründen ve ifade özgürlüğünü kısıtladığını söyleyenlerden eleştiri aldı. Birleşmiş Milletler (BM)''e göre, besi hayvanları insan eliyle üretilen karbon salınımlarının yüzde 14''üne neden oluyor. GroenLinks''ten Belediye Meclisi Üyesi Ziggy Klazes "Et çevreye çok zararlı. İnsanlara bir yandan bir iklim krizi olduğunu söylerken bir yandan bunun parçası olan ürünleri almaya teşvik edemeyiz" dedi.

160 bin nüfuslu kentin yönetimi sürdürülebilir yöntemlerle üretilen etin yasağın bir parçası olup olmayacağı konusu tartışılıyor. Hristiyan Demokrat Parti''nin de destek verdiği teklifin kesinleşmesine kesin gözüyle bakılıyor.

Merkezi Et Sektörü Kurumu''ndan bir sözcü ise; "Yetkili makamlar, insanlara onlar için neyin iyi olduğunu anlatmakta ileri gidiyorlar" çıkışında bulundu.

Sağcı Hollanda''nın Önemi Partisi (Belang van Nederland - BVNL) ise yasağı "girişim özgürlüğünün kabul edilemez bir ihlali" diyerek, "hayvan yetiştiricileri için ölümcül olacağını" savundu.

Groningen Üniversitesi''nden hukuk profesörü Herman Bröning ise, yasağın ifade özgürlüğünü ihlal edeceğini ve et toptancılarının dava açabileceğini söyledi. Amsterdam ve Lahey''de daha önce de havacılık ve fosil yakıt endüstrisinin reklamları yasaklanmıştı.

Resmi istatistiklere göre Hollanda''da halkın yüzde 95''i et yiyor ve yarısından fazlası her gün tüketiyor. Bu yasaklamanın özellikle kısa sürede hazırlanan ve seyyar satıcılarda, büfelerde ve restoranlarda hemen tüketmek veya paket yapılmak üzere satışa sunulan ayaküstü yiyecek (fast food) firmalarını zorlayacağı ifade ediliyor. 2024''e iki yıl var. Ne var ki bu sürede köprülerin altından daha çok su akar.