Değerli okurlarım 25 Ocak’ta 90 yaşında İstanbul’da vefat eden “Demir Yumruk” lakaplı Ermeni asıllı Türk boksör Garbis Zakaryan’ın 4’üncü yıldönümü. Zakaryan’ın bir özelliği öldüğünde tabutuna Türk bayrağı ve Galatasaray bayrağı sarılmasını vasiyet etmesiydi. Bu vasiyeti Üç Horan Ermeni Kilisesi'nde yapılan törende yerine getirildi. Zakaryan daha sonra İstanbul -Şişli Ermeni Mezarlığı'nda toprağa verildi.

***

Bu vesileyle Türkiye’nin ilk profesyonel boksörü olan Garbis Zakaryan’ı tanıyalım.

Zakaryan 2 Haziran 1930'da Bitlisli bir baba ve İstanbullu bir anneden dünyaya geldi. 24 yaşında Türkiye'nin ilk profesyonel boksörü oldu. 22 yıllık kariyerinde amatör olarak 200, profesyonel olarak 51 kez ringe çıktı. 1966 yılında profesyonel boks hayatını tamamlayıp, antrenör olarak boks hayatına devam etti.

Beyoğlu Kulübü'nde boks hayatına başlayan, Taksim Kulübü'nün boks şubesini Şahan Minasyan ve Vasken Lusikyan’la birlikte kuran daha sonra Galatasaray formasıyla Türkiye ve İstanbul şampiyonlukları kazanan Garbis Zakaryan'ın uluslararası düzeyde de başarıları bulunmakta.

1964’te de Lübnanlı Maroun Jeres’i yenerek Ortadoğu Şampiyonluğu ünvanını alan, dönemin dünyaca ünlü boksörü Titi Clavel'i mağlup etti.

Zakaryan zorluklarla başlayan boks serüvenini bir söyleşide şöyle anlatıyor:

"Beyoğlu Spor Kulübü’ne gidip kaydımı yaptırdım. Ben boksör olmak istiyorum’ diye antrenörün karşısına dikildiğim günü hiç unutmuyorum. ‘Sen mi?’ diye gülmüştü adam… ‘Git oğlum git, hele biraz vücut falan çalış da öyle gel, tüy sıklet bile olamazsın bu vücutla’ demişti. Ama beni görsen, sinek gibiyim… O zamanlar ilk sıkletler 51 kilo, ben ise 48 kiloyum. Şimdi artık 48 kilo da var."

Boks kulübünden sürekli kovulan Garbis, sonunda pes eden hocalar tarafından kabul edilir. "1948 yılında Beykoz Boğaziçi Şampiyonası'na katıldım. Dövüştüm, kazandım. Böyle başladı işte" diye boks hayatına başlangıç yaptığını anlatır.

1949 Türkiye şampiyonu

Boksör arkadaşları Şahan Minasyan ve Vazken Lusikyan'ı da yanına alıp Beyoğluspor'dan Taksim Kulübüne geçen Zakaryan o döneme ilişkin de "Gittik, Taksim Kulübü’ne yazıldık. Hay kulübü ya… İki küçük oda, kırık dökük dolaplar, bir duş bile yok. Terli terli bahçeye çıkar, oradaki sulakla yıkanırdık. Gençlik işte... Sonra beni Galatasaray Kulübü’nden istediler. Ve akabinde İstanbul şampiyonu oldum. O sıralar Türkiye Şampiyonası yapılmazdı daha. Ertesi yıl başladı, 1949’da. Ankara’da dövüştüm ve Türkiye şampiyonu olarak İstanbul’a döndüm" diyor.

Profesyonel olmasına rağmen Türk Federasyonu'nun talimatı olmadığı için lisans alamadığını söyleyen Zakaryan, sonunda Avrupa Birliği'nin müsaadesiyle lisans alır.

1944-1950 yılları arasında amatör olarak 200 maç yaptı, çoğunu da kazandı. Profesyonel boks hayatında Lübnan, Mısır, Fransa, Arjantin, Brezilya dahil olmak üzere 51 maç yaptı. Bunlardan 9’u beraberlik, 8’i mağlubiyet, kalanı galibiyet. Yalnızca iki kişiye nakavt oldu. Onları da sonradan oynadığı müsabakalarda yendi.

1964’te İstanbul ünvan maçında, Ortadoğu Şampiyonu Lübnanlı Maroun Jeres’i 7. rauntta teknik nakavtla yenince kemeri aldı.

Zakaryan kemerle ilgili anısını şöyle dile anlatıyor:

"Kemer maçına çıkacaksın dediklerinde 'Boksta da mı kemer vardır?' diye sordum. Bilmiyordum, nereden bileceğim. Bir dolu da kupam var İstanbul’daki evde..."

Cemal Kamacı'yı yetiştirdi

1966'da son maçına çıkan Zakaryan, kendi isteğiyle emekliye ayrılıp federasyon antrenörü olur. Avusturya Federasyonu’ndan antrenörlük ve menajerlik lisansı aldı. Millî takımla çalıştı. Avrupa Şampiyonu olan Cemal Kamacı’yı da yetiştirdi.

Bir söyleşide Zakaryan "Aileniz maçlarınıza gelir miydi" sorusuna, “Mamam bir tek kere, zorla geldi, bir daha dayanamadı. Eşim her maçıma gelirdi. Bunca maç içinde bir kere amatörken, bir kere de profesyonelken nakavt oldum. Ama pis bir vuruştu. Çenemin tam ucuna yedim. Çok acı verir. Yasaktır da. Hersil (eşi) o maçtan sonra gelmedi” yanıtını veriyor.