“Karga karga “gak” dedi.
“Çık şu dala bak”dedi.
Çıktım baktım o dala,
Bu karga ne budala..
… Karga fındık getirdi.
Fare yedi bitirdi.
Onu tuttu bir kedi.
“Miyav” dedi, “av” dedi.
Müjde alfabe bitti…”
Bu tekerlemeyi hatırlayanınız var mıdır bilemem. 60’lı yıllarda okutulan Alfabe’nin son sayfasında bulunuyordu. Bir de hepimizin bildiği meşhur peynire dayalı “karga ile tilki” hikâyesi vardır. Şimdi nereden çıktı bu karga meselesi diye sorabilirsiniz?
Birkaç gündür kargalar koro halinde gaklayıp duruyor. Sanki sahneye çıkacaklar. Her akşam aynı saate toplanıp prova yapıyorlar. İyi hoş da sesleri kulak tırmalamasa bir derece idare edeceğim. Ha bir de sabahları ceviz kırma resitalleri var. Ağızlarında ceviz, havalanıp, yere atıyorlar. Kırıldıysa bir güzel yiyorlar. Yok eğer kırılmadıysa kırılana kadar tekrarlıyorlar. Faydasız. Mecburen katlanıyoruz.
Bu vesileyle kargalar hakkında topladığım bazı bilgileri vermek istiyorum.
Karga, parlak, siyah tüylü bir kuş olarak tanımlanmaktadır. Gagası güçlü, kanat açıklığı 1 m’yi geçen bu kuşun siyah ve beyaz karışımı renkte olanları da bulunmaktadır. Ötücü kuşların en büyüklerinden biri olan büyük karga, kuzey yarım kürenin her bölgesinde görülmektedir. Hem bitkisel hem de hayvansal besinlerle beslenen kargalar, ruhsal yetenekleri bakımından kuşlar içerisinde en çok gelişmiş olanlarındandır. İnsana kolayca alışabilmektedir. Kuzgun ise birçok karga türüne, özellikle kara kargaya verilen ad olarak ifade edilmektedir (Kılıçlıoğlu, vd., 1990: 3, 701). 11-16. yüzyıl Orta Türkçe sözlüğünde karga; kuzgun ile eş anlamlı olarak görülüp, “lanetlemek, beddua etmek, sövme, incitme” anlamına gelmektedir. Yine aynı sözlüğe göre kuzgun; gagası ve kuyruğunun tüyü uzun çok siyah karga olarak ifade edilmektedir (Bayat, 2020: 241, 301). Karga, genel olarak birçok kültürde uğursuz sayılan ve hem etçil hem de otçul beslenebilme yönüyle insanların ekip biçtiği tarla ürünlerine hatta besledikleri hayvanlara bile ortak çıkan, kötü üne sahip bir kuş türüdür. Kargalar da tıpkı insanlarda olduğu gibi kendi içlerinde sosyal statülere sahip olup, üst düzey bir karganın dişi eşi de aynı düzeyde saygı ve değer görmektedir. İnsan seslerini taklit edebilme yeteneğine sahip olan bu kuşlar, kendi aralarında üstün bir iletişim dili geliştirmişlerdir. Yaklaşık olarak 134 altmış dokuz yıl yaşayabiliyor olmaları ise bu kuş türünü, diğer kuş türlerine göre ayrıcalıklı kılmaktadır.
Ayrıca görünüş olarak kara renkte olan karganın kötü haber getirmesinden dolayı renginin kara olduğuna da inanılmaktadır (Kaya, 2015: 133).
Kargalar tuhaf sesleri, siyah renkleri, parlak cisimlere olan düşkünlükleri ile mitolojiye ve sanata sıklıkla konu olmuşlardır ve kargalar yıllar boyunca savaş, ölüm gibi olaylarla ilişkilendirilmiştir. Çoğu dinde ve kültürde kargalar hâlâ kutsaldır.
Kargalar, muhteşem hafızaları ve alet kullanarak problem çözme yetenekleri bizi hayretler içinde bırakır. Biyologlara göre kargaların zekâ seviyesi, 7 yaşında bir çocuğunkine eşittir.
Yavrularını korumak isteyen kargalar insanlara saldırır. Vatandaşların üzerinde dolanan kargalar, insanların kafalarına vurmaya çalışıyor. Kargaların saldırısıyla neye uğradığını şaşıran vatandaşlar, panikle sağa sola kaçarak yaralanmaktan zor kurtuluyor
Kargalar, kendilerine yanlış yapan insanlara bile kin beslerler ve onları nesiller boyu aktarırlar.
Aman diyim, siz siz olun sakın bulaşmayın!
