Abdurrahman Paşa: Türkî Lala

Sevgili okuyucularım, bugün sizlere Millî Mücadele''nin bilinmeyen isimsiz kahramanlarından birini tanıtmak istiyorum. Bu isim Abdurrahman Semdani Peşaveri.

Abdurrahman Semdani Peşaveri, Müslüman Hint asıllı Türk asker, gazeteci ve diplomatttı. 1920-1922 yılları arasında Türkiye''nin ilk Afganistan büyükelçisi olarak görev yaptı. 1886 yılında bugünkü Pakistan sınırları içindeki Peşaver şehrinde Keşmir-Peştun kökenli zengin bir ailenin çocuğu olarak doğdu. Eğitimini Peşaver''de tamamladı ve Aligarh''taki saygın Müslüman Doğu Koleji''nden diplomasını aldı. Abdurrahman Peşaveri, okul hayatı boyunca Türk tarihini ezberledi. Osmanlı''ya duyduğu hayranlık ve elinden düşürmediği Türkçe kitaplar nedeniyle kardeşlerinin Türkî Lala (Türk Ağabey)''i olmuştu. Peşaveri, 26 yaşına geldiğinde Osmanlı Devleti''nin Balkan Savaşları''na girdiğini duydu. Bütün mal varlığını ceketi de dâhil satarak İstanbul''a geldi.

Müslüman bir milliyetçi olan Peşaveri, 1912''de Balkan Savaşı''nda Osmanlı kuvvetlerine yardım etmek için Hindistan''dan bir grup gönüllü doktorla birlikte cepheye gitti. Balkan Savaşları''nın her ikisine de katıldı. Savaşın sonunda burada kalmayı tercih ederek Osmanlı Ordusu''na katıldı. Birinci Dünya Savaşı''na girerek seçkin bir askerî kariyer kazandı.

Üç defa yaralanmasına rağmen zafere kadar Çanakkale''yi terk etmedi.

1918''de Mondros Anlaşması''yla Anadolu işgal edilince Abdurrahman Peşaveri, bu sefer de Millî Mücadele saflarındaydı. Haziran 1919''da Mustafa Kemal Paşa ile Amasya''ya geçerek Kuvayı Millîye''nin İngilizce yazışmalarını sağladı. Bu arada Anadolu Ajansı''nın kurulma çalışmalarında yer alarak Ajans''ın kayıtlı ilk personeli sıfatını aldı. Ajansta çalıştığı süre boyunca özellikle Yunan Ordusu''nun Anadolu''da yaptığı katliamların Avrupa kamuoyuna duyurulması onun özel çabaları sayesinde olmuştu. Türkiye Büyük Millet Meclisi''nin Afganistan''la başlattığı ilişkilerin bir sonucu olarak, 1920 yılında ''''Fevkâlâde Murahhas (Olağanüstü Temsilci)'''' sıfatıyla TBMM''nin ilk büyükelçisi olarak Kâbil''de göreve başladı. Afganistan''a geldiğini öğrenen annesinin tüm yalvarmalarına rağmen ''''vatanım işgal altındayken dönemem'''' diye reddeden Peşaveri, 1922 yılında görevini Fahreddin Türkkan Paşa''ya devrederek İstanbul''a döndü. 21 Mayıs 1925''te Beşiktaş''tan Nişantaşı''ndaki evine dönerken kimliği belirsiz üç kişi tarafından yanlış kimlik vakası olduğu düşünülen bir suikast girişiminin hedefi oldu. Bir ay sonra da bir hastanede kurşun yaralarından dolayı hayatını kaybetti. Şehit Abdurrahman Peşaveri, 26 yaşında ayrıldığı Pakistan''ı bir daha hiç göremedi, İstanbul''da toprağa verildi.

YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Küfür, hakaret, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış,
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.
Yazarın Diğer Yazıları